Wat kun je doen tegen vervelende zweetgeur?

[Thijs]

Wat kun je doen tegen vervelende zweetgeur?
Deodorant spuiten is voor veel mensen zo normaal als tanden poetsen. Maar is het wel de effectiefste methode tegen stinkende oksels?
Heleen van Lier 3 mei 2024, 10:30

Het is goed dat we zweten. ‘Zweten reguleert de temperatuur van ons lichaam door het verdampen van vocht via onze zweetklieren’, zegt Maria Hopman, hoogleraar integratieve fysiologie aan het Radboudumc in Nijmegen. ‘Door meer te bewegen, of vaak naar de sauna te gaan, train je jezelf om meer te zweten. Hierdoor kun je dus beter tegen warmte en langer sporten’, zegt Hopman. Maar meer transpireren heeft ook nadelen. Zweet geurt niet van zichzelf, maar het vocht creëert wel een ideaal klimaat voor bacteriën, vooral onder je warme oksel, en die zijn verantwoordelijk voor de stank.
‘Er zijn honderd tot tweehonderd soorten oksel-bacteriën’, zegt Chris Callewaert, bio-ingenieur aan de Universiteit Gent. ‘Sommige scheiden een ui-achtige geur af, andere hebben een ammoniakachtige geur en sommige ruiken zelfs naar uitwerpselen. Jouw okselmelange is afhankelijk van welke soorten bacteriën de overhand hebben.’
Niemand wil naar ui of uitwerpselen ruiken. ‘Zweet wordt vaak ten onrechte geassocieerd met onvoldoende lichamelijke verzorging en met angst’, zegt dermatoloog Wim Venema, medisch adviseur van de Hyperhidrosis Patiëntenvereniging, voor mensen die overmatig zweten. ‘Ik zie mensen in mijn praktijk die zich zo schamen dat ze zichzelf sociaal isoleren.’
Over de auteur
Heleen van Lier schrijft voor de Volkskrant over praktische kwesties uit het dagelijks leven en (duurzaam) reizen.
Hier komt de deodorant of anti-transpirant om de hoek kijken. Een deodorant maskeert de geur met parfum en doodt de bacteriën met onder andere alcohol. Een anti-transpirant blokkeert de zweetklieren met aluminiumzouten, waardoor er minder vocht vrijkomt. Vaak zitten ze samen in één product. Venema: ‘Er zijn ook deodorants zonder alcohol die bijvoorbeeld zilver gebruiken om bacteriën te doden. Die kunnen nuttig zijn bij een gevoelige huid.’

Rond de 70 procent van de mensen gebruikt deodorant of anti-transpirant, zelfs in culturen waar ze door genetische variaties geen geurend zweet produceren, zegt Callewaert. Maar, waarschuwt de bio-ingenieur: ‘Hoewel deodorant effectief is voor een lekker geurtje op de korte termijn, maakt het op de lange termijn lijfgeur alleen maar erger.’ Dit zit zo: de stoffen in deodorant doden bacteriën en anti-transpirant vermindert het vocht. Dit heeft tot gevolg dat het microbioom onder de oksel verandert. Callewaert: ‘Na een tijdje word je resistent voor een deo. De hardnekkige bacteriën die overleven zijn ook de meest stinkende. Je kunt dan wisselen van deodorant, maar na een paar maanden is ook die uitgewerkt.’

Callewaert boekt goede resultaten bij patiënten met een sterke okselgeur door bacterietransplantaties uit te voeren. ‘Door goede okselbacteriën onder de oksel aan te brengen kan het microbioom weer in de juiste richting worden gestuurd, waardoor de slechte lijfgeur wordt opgelost.’ Callewaert is bezig om dit te vergemakkelijken met een pro-biotische spray.
Goede bacteriën
In principe zou je ook je eigen goede bacteriën hun werk kunnen laten doen. Callewaert adviseert om eerst een deodetox in te lassen: ‘Draag eens een tijdlang geen deo en was je bij voorkeur met een ph-neutrale zeep.’ Volgens Callewaert zul je waarschijnlijk de eerste week stinken, maar wordt het daarna beter. Je kunt de goede bacteriën ook een handje helpen met je dieet. ‘Vlees en fastfood helpen de slechte bacteriën, groenten helpen de goede.’ Volgens Callewaert hebben ook je BMI en stressniveau invloed op je microbioom. ‘Een gezonde levensstijl staat aan de basis van een goede lichaamsgeur.’
Neemt het zweten je dagelijks leven in beslag, ga dan naar de huisarts, zegt Venema. ‘Ongeveer 4 procent van de bevolking heeft last van overmatig zweten. Dit kan ontstaan in de puberteit. Soms worden mensen als het ware gegijzeld door hun zweet. Ze komen in een vicieuze cirkel, want stress verergert het zweten.’ Deze mensen kunnen een medische oplossing zoeken, zoals botox, medicatie of een operatie waarbij de zweetklieren worden weggeschraapt. Ook is er een behandeling waarbij overactieve zweetklieren met geluidsgolven worden verwijderd, de Miradry-behandeling.
Voert dit te ver, dan is de tijd je beste vriend. Hopman: ‘Met het verstrijken van de jaren worden je zweetklieren vanzelf inactiever.’

Bron: https://www.volkskrant.nl/beter-leven/w ... ~b117783a/