Waarom stinkt zweet? En wat kun je doen tegen overmatig transpireren? ‘Oksels scheren kan helpen tegen de geur’

Bekijk hier (semi) wetenschappelijke artikelen over overmatig zweten.

Moderators: Thijs, Erje

Thijs
Site Admin
Site Admin
Berichten: 2770
Lid geworden op: di 26 apr 2005, 22:45
Contacteer:

Waarom stinkt zweet? En wat kun je doen tegen overmatig transpireren? ‘Oksels scheren kan helpen tegen de geur’

Bericht door Thijs »

Waarom stinkt zweet? En wat kun je doen tegen overmatig transpireren? ‘Oksels scheren kan helpen tegen de geur’

Iedereen zweet, in de zomer nog veel meer dan anders. Hoe komt dat eigenlijk? En wat als je overmatig transpireert? Vijf vragen en antwoorden over zweten.

CARIN RÖST ^
WOENSDAG 3 AUGUSTUS 2022

Welke soorten zweet maken we?
We zweten om af te koelen. Bij inspanning bijvoorbeeld krijgen de hersenen een prikkel om de zweetklieren te laten werken. Zweetvocht verdampt en neemt warmte uit je lichaam mee, met als gevolg dat je temperatuur daalt. Zweet wordt geproduceerd door de exocriene klieren in de huid. Dat is een type klier dat vocht afscheidt aan het oppervlak van het lichaam, bijvoorbeeld uit de pancreas, speekselklieren, traanklieren en kleine zweetklieren. Je hebt sinds je geboorte miljoenen van deze kliertjes.

Hoeveel je per dag transpireert verschilt per persoon en per inspanningen af. Soms produceer je een halve liter en soms, bij warmte en activiteit, tot wel zeven liter. Zweten neemt ook toe bij emoties zoals stress, weet de Nederlandse Theo Klinkenberg. Als cardiothoracaal chirurg behandelt hij in de Hyperhidrosiskliniek Groningen mensen die last hebben van overmatig zweten. “Alcohol, roken, warme dranken en pittig eten kunnen de lichaamstemperatuur ook laten stijgen.’’
Een ander soort zweet komt van de apocriene klieren, waarvan je er een paar duizend hebt. Die ontwikkelen zich in de puberteit en zitten voornamelijk in de okselregio, de tepelhof, schaamstreek en rond de geslachtsorganen en anus. Apocrien zweet heeft niks te maken met temperatuurregulatie. Het wordt de hele dag door geproduceerd en is bedoeld om lichaamsgeur af te scheiden. Dat kan namelijk een rol spelen bij de aantrekkingskracht van mensen.

Hoe voorkom je een sterke zweetgeur?
Een zweetgeur kan op twee manieren ontstaan, zegt dermatoloog Roeland Ceulen, oprichter van Ceulen Klinieken, waaronder ook een zweetpoli valt. “Het zweet dat de vochtproducerende eccriene klieren voortbrengen is meestal geurloos. Die klieren bevinden zich in onder meer handpalmen, voetzolen, hoofdhuid en oksels. Maar je kunt de pech hebben dat deze klieren bij jou overactief zijn, waardoor het zweet wel ruikt.’’

Een zweetgeur kan ook ontstaan doordat zweet uit de exocriene klieren een reactie aangaat met bacteriën op de huid, die het omzetten in geurstoffen. “Dat heeft vaak te maken met slechte hygiëne. Vaker wassen helpt, vooral onder de oksels.’’ Neem bijvoorbeeld pH-neutrale zeep en was zo nodig meerdere keren per dag. De oksels scheren is ook een goed idee, omdat haren geur vasthouden.

Door luchtige kleding te dragen, zoals linnen en katoen, zul je minder zweten. Het vocht verdampt dan ook sneller. “Synthetische stoffen, zoals polyester, houden het zweet vast. Trek ook elke dag schone onder- en bovenkleding aan. Zo kunnen bacteriën moeilijker een reactie aangaan met het oude okselzweet.’’

Hoe ontstaat overmatig zweten?
Iets anders is ‘hyperhidrosis’: overmatig zweten. Meestal ontstaat dat in de kinder- of tienerjaren. In ongeveer 5 procent van de gevallen is er een onderliggende oorzaak zoals suikerziekte, een schildklieraandoening of medicijnengebruik. Je zweet dan over het hele lichaam en niet alleen aan de handen, voeten of oksels.

Maar vaker, in 95 procent van de gevallen, is de oorzaak onbekend. Transpireren blijft dan juist beperkt tot de handen, voeten of oksels. Deze vorm is in de helft van alle gevallen overerfbaar.

De aandoening heeft grote gevolgen voor de kwaliteit van je leven: fysiek, psychisch, sociaal, relationeel en professioneel. “Overmatig zweten komt bij ongeveer 3 tot 5 procent van de mensen voor, zo’n 400.000 Nederlanders dus’’, zegt Klinkenberg. “Velen schamen zich voor hun altijd natte handen of voorhoofd, de zweetplekken onder de oksels en vlekken in de kleding. Dat geeft ze dagelijks stress. Mensen passen soms hun beroepskeuze eropaan. Zo was er een docent die zo veel last had van zijn natte handen dat hij glazenwasser is geworden.

Mensen met hyperhidrosis verliezen zo veel vocht dat ze rigoureuze maatregelen nemen: ze moeten zich elk half uur omkleden of lopen met maandverband onder de oksels. Ze zijn vaak bang om hevig te transpireren en daardoor gebeurt het juist.’’

Welke deodorant werkt dan het best?
Deodorant bevat veelal een parfum om luchtjes te camoufleren. Er zitten stoffen in die de bacteriën doden. Heb je last van overmatig zweten, dan werkt een anti-transpirant vaak beter dan deo. Anti-transpirant zorgt er namelijk voor dat je minder zweet. Het bevat vaak aluminiumzouten. Die blokkeren tijdelijk de uitgangen van de zweetklieren, waardoor je minder zweet. Het duurt even voordat het werkt. Aluminiumzout kan geen kwaad. Je kunt ook overgevoelig of allergisch zijn voor deodorant. “Vaak is dat een reactie op een geurstof of conserveermiddel, waardoor je bijvoorbeeld uitslag krijgt’’, zegt Ceulen.

Welke behandelingen helpen bij overmatig zweten?
Er zijn tijdelijke oplossingen. Zo kan een arts of dermatoloog aluminiumzouten voorschrijven. Ze zorgen ervoor dat de zweetkliertjes dichtgaan. Het werkt een paar dagen. Een andere behandeling is botox inspuiten, wat de overdracht van de zenuwuiteinden van de zweetklieren blokkeert. Binnen drie maanden herstelt de overdracht weer. Ceulen Klinieken behandelt mensen met Miradry, waarbij elektromagnetische golven de exocriene en endocriene zweetklieren kapotmaken. “Het kan alleen op plekken waar vet zit, zoals de oksel’’, zegt Ceulen.

Klinkenberg helpt mensen met endoscopische thoracale sympathectomie-techniek (ETS). “We maken een sneetje van nog geen centimeter in de oksel en brengen een cameraatje naar de borstholte. De zenuw die naar de handen loopt, wordt aan­gepakt.’’

Meer, minder of niet zweten
Als je met de jaren heviger of juist niet meer zweet, kan dat op een aandoening wijzen. Mogelijk heb je al meer klachten opgemerkt. Veel zweten kan wijzen op diabetes, apneu, infecties, een te snel werkende schildklier of kwaadaardige aandoeningen. Weinig zweten kan een aanwijzing zijn voor beschadiging van de zweetklieren als gevolg van een huidziekte of een te langzaam werkende schildklier. Raadpleeg in die gevallen je arts. Niet meer zweten kan onprettig zijn, tot hoofdpijn leiden en zelfs tot een hitteberoerte.

Bron: https://www.humo.be/nieuws/waarom-stink ... ~b1f465ee/
Plaats reactie
  • Vergelijkbare Onderwerpen
    Reacties
    Weergaves
    Laatste bericht