Hyperhidrose: alles over overmatig zweten en hoe je het kunt stoppen
Vandaag om 10:00
Jon van Dam
Hyperhidrosis: bijna miljoen Nederlanders kampen met deze aandoening, maar bijna niemand praat erover. Overmatig zweten gaat verder dan gewoon transpireren op een warme zomerdag of tijdens een intensieve sportsessie. Voor de mensen die eraan lijden, kan het letterlijk hun vrijheid beperken. ‘Het druppelde gewoon uit mijn oksel, je kunt het je bijna niet voorstellen’, aldus Thijs, een van de mensen die ermee worstelde.
Wat is hyperhidrosis?
Hyperhidrosis is niet simpelweg overmatig zweten; het is een complexe combinatie van lichamelijke aanleg en psychologische effecten. Dermatoloog Wim Venema (Wilhelmina Ziekenhuis Assen) is gespecialiseerd in de behandeling van overmatig zweten, en legt het begrip verder uit. ‘Hyperhidrosis is natuurlijk overmatig zweten. Dat zijn mensen die meer zweten dan gemiddeld, maar vooral waarbij het ook een soort reactie teweegbrengt van onaangenaam voelen. Door het onaangenaam voelen gaan ze nog meer zweten.’
Venema legt vervolgens uit hoe het fenomeen hyperhidrosis tot stand komt. ‘Mensen die overmatig zweten hebben in de zenuwen die naar de zweetklieren gaan vaak een te hoge activiteit. Ze worden direct heel erg nat.’
Hyperhidrosis kan overal optreden: oksels, voeten, handen of je gezicht. Hoewel het de ene persoon meer belemmert dan de ander, passen sommigen hun sociale leven erop aan. ‘Als iemand een ander persoon ergens ziet zweten, denkt die diegene meteen: oh nee’, zegt Wim. ‘Dat gebeurt bij de patiënt zelf ook. Ze voelen het zweet, dat onaangename gevoel, en dat geeft een negatieve stimulans waardoor ze nog meer zweten.’
In Nederland heeft 1 op de 20 mensen last van hyperhidrosis. Dat komt neer op een totaal van zo'n 900.000 mensen.
Mentale aspect
Hyperhidrosis is niet alleen fysiek, maar vooral mentaal belastend. Zo weet ook Thijs, die ervaringsdeskundige is op het gebied van overmatig zweten. In de pubertijd kreeg hij voor het eerst last van hyperhidrosis. ‘Het had toen een enorme impact op mijn school- en sociale leven. Ik droeg altijd zwarte T-shirts om de zweetplekken te verbergen, die soms zo groot waren als een pannenkoek. Het maakte mijn sociale leven moeilijk; ik schaamde me enorm en trok me terug.’
Nadat hij door behandeling van zijn ergste klachten afkwam, zet hij zich in voor andere patiënten. Hij richtte het veel bezochte forum overmatigzweten.nl op, en later werd – in samenwerking met lotgenoot Niels en dermatoloog Venema – ook de informatieve site overmatigzweten.info gelanceerd. Waar het forum een plek is om ervaringen met elkaar uit te wisselen, is de info-website een digitale encyclopedie waar je meer te weten komt over verschillende vormen van hyperhidrosis.
Venema geeft aan dat het overmatig zweten gepaard gaat met angst, schaamte en vermijdingsgedrag. ‘Mensen voelen onder de oksel dat ze nat worden, denken ‘oh my god’, en dan gaat het helemaal mis. Ze durven bepaalde sociale situaties niet meer aan te gaan.’ De dermatoloog vertelt er expliciet bij dat mensen met hyperhidrosis ‘niet zielig’ zijn. ‘Ik behandel juist veel zeer gezonde sportieve en ook succesvolle mannen die het zweten als erg storend ervaren.’
Wat kun je doen tegen overmatig zweten?
Hyperhidrosis is tegenwoordig met effectieve behandelingen te bestrijden. Voor oksels is MiraDry een van de meest succesvolle opties. Venema: ‘De beste behandeling voor oksels is MiraDry. Terwijl je de huid koelt, verwarm je de zweetklieren en smelt je ze weg. Dat is hartstikke effectief en veilig.’ Voor handen werkt het beschadigen van de zenuwen vaak goed, maar voor voeten is de behandeling nog beperkt.
Daarnaast is er psychologische begeleiding mogelijk voor patiënten. Sommige Nederlandse psychologen passen EMDR-therapie toe om het mentale effect van hyperhidrosis te verminderen. Patiënten die met angst en stress kampen en daardoor zweten, worden geholpen zodat ze sociale situaties niet hoeven te vermijden.
Alle behandelmogelijkheden voor hyperhidrose op een rij:
· Botox: tijdelijke behandeling, vooral effectief bij oksels.
· MiraDry: vernietigt zweetklieren met warmte, blijvend effect bij oksels.
· Iontoforese: elektrische stroompjes blokkeren tijdelijk de zweetklieren, geschikt voor handen en voeten.
· Sympathectomie: operatieve ingreep waarbij aansturende zenuwen worden onderbroken, vooral toegepast bij handen (o.a. in de Hyperhidrosiskliniek Groningen).
· Crèmes in ontwikkeling: zoals axhidrox (glycopyrroniumcrème), die lokaal werken.
· Medicatie: middelen zoals glycopyrronium en oxybutinine, die het zweten verminderen via het zenuwstelsel.
· Psychologische hulp: bijvoorbeeld EMDR, gericht op het verminderen van angst en stress rondom zweten.
In Nederland zijn er gespecialiseerde centra, zoals de HyperHidrosis Kliniek in Groningen en het Meander Medisch Centrum in Amersfoort, waar patiënten terechtkunnen voor behandeling.
Een grote frustratie van onder meer Thijs is dat hyperhidrosis weinig aandacht krijgt en dat het als een cosmetisch probleem wordt gezien in plaats van een medische aandoening. Venema: ‘Veel mensen praten er niet over, ondanks dat het een groot probleem is. En als ze behandeld zijn, verdwijnen ze weer.’ Thijs staat er hetzelfde in en hoopt op een beter toekomstbeeld: ‘Er wordt nog te weinig gedaan. Ik blijf me hard maken voor erkenning en betere vergoedingen.’
Leven met hyperhidrosis
Voor veel hyperhidrosis-patiënten gaat de echte winst niet alleen over minder zweten, maar over de herwonnen vrijheid en weer een normaal leven kunnen leiden. Thijs werd door dermatoloog Venema geholpen en is van zijn ergste klachten af. De forum-oprichter kan zijn leven al jaren leiden zonder te worden tegengehouden door overmatig zweten.
Hoewel hyperhidrosis nog vaak onderbelicht blijft, komen er steeds meer behandelingen en ontwikkelingen boven. Door openheid en bewustwording kan het stigma rondom overmatig zweten langzaam maar zeker verdwijnen, en kunnen mensen zoals Thijs weer vol vertrouwen door het leven gaan.
Bron: https://www.menshealth.nl/nieuws/hyperh ... nt-stoppen
Met dank aan Jon en Wim. Supertrots op dit artikel......
