Hoe weet je of je stinkt? En wat doe je eraan? Expert: “Deodorant kan het probleem soms verergeren”

[Thijs]

Hoe weet je of je stinkt? En wat doe je eraan? Expert: “Deodorant kan het probleem soms verergeren”

Op een drukke trein of op een kantoor zonder airco: in de zomer zweten we allemaal harder dan in de winter. Maar sommige mensen hebben toch een sterkere lichaamsgeur dan anderen. Hoe komt dat? En hoe weet je dan zeker dat jíj niet stinkt? Chris Callewaert is onderzoeker aan de UGent en kreeg de bijnaam ‘dr. Oksel’. Hij legt uit wat je kan doen aan een sterke lichaamsgeur: “We werken aan een deodorant die goede bacteriën aanbrengt onder je oksels, zodat je niet meer stinkt.”
Lisa Meyers
12 juli 2025, 14:00

“Zweet op zich heeft geen geur”, steekt microbioloog Chris Callewaert (UGent) van wal. “Maar onder je oksels vormt zich de perfecte voedingsbodem voor bacteriën. Het is er vochtig en mooi warm.” Vooral daar scheid je ook apocrien zweet uit: dat is zweet uit de apocriene zweetklieren, voornamelijk in de oksels, rond de tepels en in de genitale zone. “Wanneer de bacteriën op je huid je zweet opeten en omzetten in kleinere componenten, ontstaat een geur.”
Of die geur neutraal is of juist heel sterk, hangt af van welke soorten bacteriën het meest voorkomen onder je oksels. “Wanneer bepaalde soorten dominanter worden, ontstaat vaak een muffe, zure of indringende, fecale geur. Want net die dominante bacteriën zorgen vaak voor een slechte geur.”

Een deodorant kan het probleem verergeren
Eens de slechte bacteriën onder je oksels de overhand hebben gekregen, is het moeilijk om de balans weer te herstellen. Maar waar loopt het fout? “We wisselen heel veel huidbacteriën uit met de mensen met wie we dagelijks contact hebben. Zo kunnen ouders bijvoorbeeld de verstoorde balans doorgeven aan hun kinderen. Deodorant houdt het probleem in stand en kan het zelfs verergeren. Op het einde van de dag komen de multiresistente bacteriën namelijk gewoon terug, en dat zijn vaak de slechte.”

Deze factoren bepalen je zweetgeur
Elke zweetgeur is uniek. Dat heeft niet alleen te maken met de specifieke samenstelling van de soorten bacteriën onder je oksels. “Je hormoonhuishouding, je BMI, je gezondheid en je leeftijd hebben een invloed. Daarnaast toont onderzoek aan dat mensen die veel vlees of fastfood consumeren, een sterkere lichaamsgeur hebben. Je krijgt meer lipiden op je huid: voeding voor de bacteriën die voor stank zorgen. Frequent groenten eten, draagt dan weer bij aan een neutralere geur.”

Te veel koffie of stress hebben ook een effect op je zweetklieren.
Te veel cafeïne of stress heeft eveneens een effect op je zweetklieren. “Door stresshormonen ga je meer apocrien zweet afscheiden. Dat is eigenlijk een verdedigingsmechanisme. Wil je ontsnappen aan de klauwen van een roofdier, dan helpt het om te zweten: de klauwen hebben minder grip op je. De onaangename geur kan ook afschrikken. Stinkdieren hebben dat goed begrepen. Eigenlijk hebben we allemaal een beetje een stinkdier in ons.”
Verder speelt je kleding een rol. “Het zweet dat je produceert door te sporten, ruik je meestal pas als het in je kleding kruipt. Synthetisch materiaal als polyester stockeert lipiden en de bijhorende geurveroorzakende bacteriën. Zelfs na herhaaldelijk wassen ontstaat er dan een permastink: je T-shirt blijft die onaangename geur hardnekkig vasthouden. Zodra je opnieuw zweet, komt die geur vrij. Dat gebeurt zelfs al na een kwartier.”

Hoe komt het dat we onszelf niet altijd ruiken?
“Geur is subjectief”, aldus de onderzoeker. “Je neusreceptoren geven een bepaalde prikkel door, maar je hersenen beslissen of iets aangenaam ruikt of niet. Daardoor kan gewenning optreden. Iemand die werkt in een mestverwerkingsbedrijf, zal na enkele maanden de geur niet meer zo erg vinden. Het is mijn werk, denk je dan. Ook je eigen geur ben je na een tijdje gewend.”

Twee weken verlof? Gebruik dan geen deodorant om het evenwicht tussen de bacteriën onder je oksels herstellen
Chris Callewaert
Microbioloog UGent

Je wil het natuurlijk wel weten als je onaangenaam ruikt. Wat helpt daarbij? “Wij raden ons geurpanel aan om tussen twee geurstalen door aan hun handen te ruiken. Onze handen hebben – wanneer ze niet naar zeep ruiken – een vrij neutrale geur. Hou ze dus even als een kom voor je neus en ruik eraan, liefst buiten of in een goed geventileerde ruimte. Dat helpt om je geurkompas weer te kalibreren. Alleen zal de truc weinig tot niet werken bij iemand die een heel sterke gewenning heeft opgebouwd.”

Zo geraak je van een slechte zweetgeur af
Chris Callewaert geeft enkele tips: “Gezonde voeding – met veel groenten dus – is een eerste stap. Een gezonde BMI krijgen en stressfactoren elimineren helpt eveneens. Drink niet te veel koffie en draag ademende kleding, zoals katoen. Vermijd bij een slechte lijfgeur zeker anti-transpiranten: dat zijn deodoranten die aluminiumzouten bevatten. Gebruik liever natuurlijke deodoranten, eventueel in combinatie met parfum. Als je bijvoorbeeld een of twee weken verlof hebt, kan je proberen om tijdens die periode geen deodorant te gebruiken. Dat kan het evenwicht tussen de soorten bacteriën onder je oksels herstellen.”

Bij de apotheker kan je een antimicrobiële zeep kopen. “Die zeep spoel je weer weg in de douche: de ingrediënten blijven niet op je huid zitten. Zo voorkom je het averechtse effect van deodoranten, maar de impact op je lichaamsgeur is minder langdurig. Mijn team aan de UGent werkt aan een betere oplossing: een deodorant die goede bacteriën aanbrengt onder je oksels, en zo een gezonde balans bevordert. Hopelijk is dat product binnenkort op de markt.”

Kan je iemand aanspreken op zijn lichaamsgeur?
“Iemand in de trein aanspreken op zijn zweetgeur is not done. Je weet niet wat er speelt in het leven van die persoon. Onderzoek wees bovendien uit dat we het er vooral moeilijk mee hebben als vreemden of collega’s ons aanspreken op onze lichaamsgeur. Liever horen we het van onze partner, familie of dichte vrienden: mensen met wie je een vertrouwensrelatie hebt. Tegelijk blijft het onaangenaam nieuws, dat je alleen moet delen met de beste bedoelingen en zonder er doekjes om te winden.”

Bron: https://www.hln.be/gezondheid/hoe-weet- ... ~a4ce5722/